فعاليت‌هاي گردشگري
فعاليت‌هاي گردشگري در نواحي روستايي به طور قابل توجهي افزايش يافته است. از دهه 70 در همه كشورهاي توسعه يافته گردشگري نقش كليدي در توسعه برخي نواحي روستايي كه از لحاظ اقتصادي و اجتماعي با ركود مواجه بودند، داشته است (Scott , 2007:660). اكوتوريسم در مناطق روستايي در ايران كه جمعيت بالايي از مردم روستا را در خود جاي داده است يكي از شاخص‌هاي مهم توسعه پايداراست.
امروزه از گردشگري به عنوان بزر گ ترين و متنو ع ترين صنعت در دنيا ياد مي شود ؛ به طوري كه بسياري از كشورها به ويژه در كشورهايي كه به اصطلاح توسعه يافته محسوب می شوند، اين صنعت را به عنوان منبع اصلي درآمد، اشتغال، رشد بخش خصوصي و توسعه زيربنايي مي دانند. از اين منظر، اين گونه تحليل می شود كه صنعت گردشگري تا پايان دهه آينده، در صدر جدول صنايع پر درآمد جهان قرار مي گيرد و انتظار مي رود كه بيش از چهل درصد اشتغال جهان را به خود اختصاص دهد (پژوهشنامه توسعه گردشگری، 1385:7). تقاضا و تمایل برای گردشگری با انگیزه‌های مختلف به منظور تفرج، زیارت و تجارت در تمام جهان با سرعتی باورنکردنی در حال افزایش است.
در کشورهای جهان از گردشگری به عنوان کاتالیزوری کارآمد برای بازسازی و توسعه اجتماعی نواحی یاد شده است (Sharply, 2002, P.233 ). تا جایی که سازمان جهانی گردشگری در بیانیه مانیل، گردشگری را نیاز اساسی در هزاره سوم معرفی کرده است. بسیاری از منابع اقتصادی همچون سرمایه سهام در کسب و کار گردشگری روستایی مورد استفاده قرار می گیرد به عنوان مثال ساختمانی دور افتاده در حومه شهر که به عنوان موزه کشاورزی بازسازی شده است در ابتدا سرمایه روستایی بوده اما اکنون به عنوان پایتخت جریان سرمایه گردشگری روستایی و حومه شهر ایفای نقش می نماید و به طور رسمی بخشی از مالکیت سرمایه حومه شهر محسوب می گردد (Brian Garrod , 2006:121 ). کشور ایران یکی از قدیمی‌ترین کشورها با تمدن کهن است که دارای هزاران جاذبه تاریخی است. بنا به عقیده گورمان معماری ایرانی، میراث فرهنگی سنتها و جاذبه‌های طبیعی اصلی‌ترین عواملی هستند که باعث جذب گردشگران به ایران می شود غنای جاذبه‌ها در ایران موجب شده است که ان را جهانی در یک مرز بنامند. جاذبه‌های ایران آنقدر متنوع است که تقریبا برای هر سلیقه ای انگیزه کافی برای سفر بدین کشور به وجود می آورد ( مهدوی، 1387 : 306 )
اکوتوریسم یکی از مهمترین فعالیت‌های اقتصادی در نقاط مختلف جهان می باشد که فرصت بسیار مناسبی در اختیار بازدیدکنندگان قرار می دهد تا نسبت به اهمیت حفظ فرهنگ‌ها و چگونگی محافظت از فرهنگ‌های محلی و طبیعت آگاه شوند.
اکوتوريسم بيش از تاسيسات رفاهي و اقامتي به منابع انساني نياز دارد به همين دليل نيازي به جذب سرمايه گذاري‌هاي سنگين ندارد و مي تواند در برنامه ريزي توسعه ملي توريسم در ايران نقشي محوري داشته باشد و با توجه به اهميت اين شاخه از صنعت گردشگري، تدوين طرح‌هاي جديد براي جذب گردشگران طبيعت گرد از نيازهاي اصلي اين صنعت به شمار مي رود. اکوتوريسم در ايران که به عنوان يکي از پنج کشور برخوردار از بيشترين تنوع اقليمي در جهان ( يکي از 10 کشور تاريخي و فرهنگي) و يکي از ذخيره گاه‌هاي متنوع زيستي کره زمين است از مزيت نسبي افزون تري نسبت به ديگر شاخه‌هاي توريسم برخوردار است.
بررسي جغرافياي طبيعي ايران و همچنين امکان سنجي هر کدام از جاذبه‌هاي اکوتوريستي قابل سرمايه گذاري در کشور، حاکي از آن است که اکوتوريسم در ايران يک منبع اقتصادي کم نظير و بسيار مستعد اما متاسفانه رها شده به حال خود است. ايران يکي از پنج کشور بهره مند از تنوع زيستي کامل ( داشتن چهارفصل و زيست گونه‌هاي اصلي گياهي و جانوري) به شمار مي آيد و افزون بر اين وجود بزرگترين درياچه جهان در شمال کشور، خط ساحلي هزار و 200 کيلومتري با خليج فارس، وجود 50 درياچه در داخل کشور که از ميان آنها 18 درياچه در شمار درياچه‌هاي کنوانسيون بين المللي رامسر قرار دارند و نيز درياچه اروميه به عنوان يکي از 59 ذخاير زيستي کره زمين شناخته شده است. وجود بازمانده‌هاي جنگل‌هاي هيرکاني در شمال غرب مازندران که مربوط به 10 هزار سال پيش است (بر اساس برخي مستندات از کرانه هاي مديترانه تا خراسان بزرگ يا افغانستان کنوني را در بر مي گرفته که بعد از آخرين دوره يخبندان از بين رفته است. جنگل‌هاي کنوني اروپا بعد از اين دوره ساخته شده است)، بيابان‌ها و کويرهاي ايران با مناظر بديع، وهم انگيز و بي همتا مانند کلوت‌ها در حاشيه غربي بيابان لوت که به بزرگترين شهر کلوخي جهان مشهور است، تالاب‌هاي بين المللي ( مانند شبه جزيره ميانکاله و خليج گرگان، درياچه پريشان در فارس و…) غارها، آبشارها، چشمه هاي آب معدني، روستاهايي با جاذبه‌هاي ويژه مانند کندوان، ماسوله و روستاي سرآقاسيد (در چهارمحال بختياري) و بالاخره مردم شناسي ايران، اقوام گوناگون با فرهنگ‌هاي خاص شعر و موسيقي و آداب و سنن و… کوچ نشينان و جوامع ايلي همه و همه از جاذبه‌ها و ظرفيت‌هاي بي نظير اکوتوريسم در ايران و برخي از آنها از قطب‌هاي بين المللي اکوتوريسم در جهان، به شمار مي روند. علاوه بر موارد ياد شده، مناطق حفاظت شده، پارک‌هاي ملي، پناهگاه‌هاي حيات وحش و آثار ملي طبيعي کشور جز» جاذبه‌هاي اکوتوريستي ايران هستند.
لینک جزییات بیشتر و دانلود این پایان نامه:
بررسی و تحلیل تأثیر احداث اقامتگاههای بومگردی بر روی معیشت جامعه محلی، مطالعه موردی، روستای افراچال ساری
