کردها از مشهورترین قومیت‌های ایرانی هستند. به گفته مورخان، سابقه سکونت کردها در ایران به ۴,۰۰۰ سال پیش از میلاد می‌رسد. قوم کرد ابتدا در ایران و اطراف دریاچه وان می‌زیستند و سپس در منطقه امروزی کردستان و کرمانشاه سکونت یافتند. در اسناد تاریخی پیش از اسلام و اسنادی که از دولت‌های بابل، آشور و اکد برجای ماند، نام اقوامی ذکر شده است که شباهت بسیار به واژه کرد دارند. از لحاظ زبان‌شناسی و جغرافیایی، نام قوم «کردخوی» در کتاب گزنفون آمده است که برخی آن را قوم کرد می‌دانند.
برخی منابع، قوم کرد را از اعقاب مادها می‌دانند
به گفته بسیاری از منابع، قوم کرد از بازماندگان مادها هستند. جغرافیای ماد بزرگ در گذشته شامل کردستان و آذربایجان می‌شد. از دوره حکومت هخامنشیان تا ورود اسلام به ایران، مردم این منطقه با عنوان «کورد» شهرت یافته‌اند. واژه «کورد» واژه‌ای به زبان پهلوی میانه است که بعدها به زبان فارسی، «کرد» خوانده شد.
کردستان از دوره حکومت ماد، نام یکی از ایالت‌های ایران بود. در عصر حاکمیت سلجوقیان، نام کردستان رواج بیشتری یافت و دفاتر دیوانی آنها به این نام ثبت و حدود کردستان مشخص شد. حدود کردستان در عصر سلجوقی به بخش‌هایی از عراق عرب، عراق عجم، خوزستان، آذربایجان و دیاربکر منتهی می‌شد. در دوره‌های تاریخی بعد، به‌ویژه در عصر صفویه به‌دلیل هجوم دشمنان و ناتوانی لشکر ایران در حفظ مرزها، برخی از این ایالات از جغرافیای کشور ایران جدا شدند.
قوم کرد و تاریخچه آنها
بین نیروهای شاه اسماعیل صفوی و سلطان سلیم عثمانی در سال ۱۵۱۴ میلادی جنگی رخ داد. در این جنگ که به جنگ چالدران شهرت داشت، بخش‌هایی از سرزمین ایران که متعلق به کردها بود، از ایران جدا شد و قلمرو کردها یا کردستان قدیم بین کشورهای ایران، ترکیه، سوریه و عراق تقسیم شد. به این شکل، بخشی از کردها نه به خاستگاه اصلی خود در ایران دست یافتند و نه مستقل شدند؛ بلکه تبدیل به بخشی از حکومت کشورهای دیگر شدند.
قلمرو کردها در جنگ چالدران بین کشورهای ایران، ترکیه، سوریه و عراق تقسیم شد
قوم کرد در طول تاریخ به رشادت و دلاوری شهرت داشتند و برای پاس‌داری از مرزهای ایران جان‌فشانی‌های بسیار از خود نشان داده‌اند. قوم کرد از حس وطن‌پرستی بالایی برخوردار بودند و همین خصلت به آنها کمک می‌کرد که با هم‌بستگی و اتحاد، در مقابل بیگانگان ایستادگی کنند. بر این اساس طبق منابع تاریخی، قوم کرد از اصالت ایرانی برخوردارند.
قوم کرد در شاهنامه
نام قوم کرد در شاهنامه فردوسی نیز آمده است. طبق آنچه فردوسی در شاهنامه ذکر کرده است؛ در دوره پادشاهی ضحاک ماردوش، به دستور او در هر روز، مغز دو جوان خوراک مارهای او می‌شد. این نسل‌کشی برای مدت‌ها طول کشید تا دو مرد آزاده با نام‌های گرماییل و ارماییل برای جلوگیری از این رفتار به آشپزخانه شاه نفوذ کردند. آنها توانستند مقام آشپزی دربار را از آن خود کنند و برای خوراک ضحاک، مغز یک جوان را با مغز گوسفند مخلوط کنند و برای مارهای ضحاک ببرند.
به گفته شاهنامه اصالت قوم کرد از جوانانی بود که از دست ضحاک گریختند
با این تدبیر، ارماییل و گرماییل هر روز جان یکی از دو جوان را نجات می‌دادند. جوانانی که نجات می‌یافتند به کوهستان‌ها پناه می‌بردند و به پرورش گوسفند و چوپانی مشغول می‌شدند. به روایت فردوسی، این جوانان به‌تدریج در کوهستان جمع شدند و نژاد کرد را تشکیل دادند. فردوسی در یک بیت چنین گفته است:
کنون کرد از آن تخمه دارد نژاد کز آباد ناید به دل برش یاد
برخی از پژوهشگران بر این عقیده هستند که این روایت فردوسی به‌درستی تفسیر نشده است. پژوهشگرانی مانند «اکبر نحوی» واژه کرد را به‌معنای چادرنشین و چوپان دانسته‌اند و این نظر را که مقصود فردوسی از بیان واژه کرد، یک قومیت بوده است را نپذیرفته‌اند.
آداب و رسوم قوم کرد
قوم کرد نیز مانند دیگر اقوام ایرانی، آداب و رسوم خاص خود را دارند. ریشه‌های آداب و رسوم قوم کرد به روزگاران گذشته بازمی‌گرد‌د. آشنایی با آداب و رسوم قوم کرد برای گردشگران جذابیت بسیاری دارد. یکی از آداب و رسوم زیبای کردی، مراسم «بوکه باران» است که آن را در ایام کم‌‌باران سال برگزار و گردشگران از آن استقبال کم‌نظیری می‌کنند.
بوکه باران
«بوک» به‌معنای عروسک است و بوکه باران یعنی عروس باران. عروس باران جزو سنت‌های بسیار قدیمی مناطق کردنشین بود. این مراسم هنوز هم در بسیاری از روستاهای مناطق کردنشین برگزار می‌شود. آیین باران‌خواهی از سنت‌های ایرانی است که ثبت یونسکو شده و جزو میراث ناملموس محسوب می‌شود. این آیین بیشتر در مناطق کردنشین رواج دارد و با شور و حال خاصی برگزار می‌شود.
بوک عروسک نماد باران در بین کردها است که با الهه اناهید قابل قیاس است
بوکه باران عروسکی باستانی محسوب می‌شود که در مناطق کردنشین از آن، به‌عنوان نمادی برای دفع خشکسالی استفاده می‌شود. بوکه باران عروسکی است که مادرهای خوش‌سلیقه در ساخت آن نقش موثری دارند. آنها عروسک را که به‌شکل صلیب ساخته‌اند، به‌صورت یک نماد در جمع می‌آورند. سپس مردم برای نیایش، جمع می‌شوند. برای تقویت روحیه جمعی، کودکان نیز در مراسم حضور پیدا می‌کنند. حضور دختربچه‌ها در جشن پررنگ است؛ زیرا نماد جشن یک عروس است و حضور دختربچه‌ها با لباس‌های رنگارنگ، شادی بیشتری به جشن می‌دهد.
متن :
دانلود آهنگ کردی
